Przewiduje się, że fale upałów w Afryce Subsaharyjskiej staną się częstsze z powodu zmian klimatycznych. Nowe badanie przeprowadzone przez naukowców z Karolinska Institutet i innych, opublikowane w Medycyna naturalnaujawnia niepokojącą korelację między wysokimi temperaturami w ostatnim tygodniu ciąży a zwiększonym ryzykiem urodzenia martwego dziecka i wczesnej śmiertelności noworodków.
„Choć temperatury w Afryce Subsaharyjskiej rosną, wiedza na temat ich wpływu na kobiety w ciąży i ich dzieci jest skąpa” – mówi Claudia Hanson, autorka korespondencyjna badania, docentka w Departamencie Globalnego Zdrowia Publicznego w Instytucie Karolinska w Szwecji.
„Nasze wyniki wskazują, że należy poprawić opiekę nad matkami i noworodkami w tym regionie, aby mieć pewność, że ciężko wywalczone postępy w zakresie zmniejszania śmiertelności nie zostaną zaprzepaszczone z powodu zmiany klimatu” – dodaje Andrea Pembe, profesor na Wydziale Położnictwa i Ginekologii Uniwersytetu Zdrowia i Nauk Pokrewnych Muhimbili w Tanzanii.
Badanie objęło ponad 138 000 porodów w 16 szpitalach w czterech krajach Afryki Subsaharyjskiej: Beninie, Malawi, Tanzanii i Ugandzie. Naukowcy przeanalizowali związek między wysokimi temperaturami w tygodniu poprzedzającym poród a śmiertelnością okołoporodową, czyli zgonem tuż przed, w trakcie lub w ciągu 24 godzin po porodzie. Wysokie temperatury zdefiniowano jako wzrost średniej tygodniowej temperatury w typowo ciepłym tygodniu (od 22 do 28 °C w zależności od kraju, co odpowiada 75t percentyla) do wyjątkowo ciepłego tygodnia (pomiędzy 24 a 29 °C, co odpowiada 99.t (procentyl).
Dzieci, których matki były narażone na wysokie temperatury w tygodniu poprzedzającym poród, miały o 34 proc. wyższe ryzyko śmierci okołoporodowej, a ryzyko to podwoiło się w ciągu sześciu najgorętszych miesięcy w roku. W przeciwieństwie do wielu innych krajów, znaczna część — prawie połowa — wszystkich martwych urodzeń miała miejsce podczas porodu.
„Nasze badanie pokazuje, że istnieje pilna potrzeba opracowania i wdrożenia interwencji, które będą chronić kobiety w ciąży i ich dzieci podczas fal upałów” – mówi współautor Jeroen de Bont, badacz podoktorancki w grupie badawczej Pettera Ljungmana w Instytucie Medycyny Środowiskowej w Instytucie Karolinska.
W podanalizach śmiertelności związanej z upałem, uwzględniających moment zgonu (przed, w trakcie lub po porodzie), naukowcy zaobserwowali tendencję do wzrostu liczby martwych urodzeń w trakcie porodu, ale nie wszystkie szacunki osiągnęły istotność statystyczną.
Kolejna faza badań musi skupić się na przeprojektowaniu oddziałów położniczych w celu złagodzenia skutków ciepła dla kobiet w ciąży i personelu, w tym na wykorzystaniu ulepszonych technik budowlanych, takich jak izolacja sufitów, i tworzeniu przyległych terenów zielonych, co może przynieść dodatkowe korzyści zdrowotne. Naukowcy będą również badać, w jaki sposób ciepło wpływa na inne wyniki dotyczące matek i porodu oraz w jaki sposób oddziałuje z czynnikami środowiskowymi, takimi jak zanieczyszczenie powietrza.
Badanie zostało sfinansowane głównie przez program badań i innowacji UE Horyzont 2020 i zostało przeprowadzone w ścisłej współpracy z Makerere University, Uganda, Muhimbili University of Health and Allied Sciences, Tanzania, Centre de Recherche en Reproduction Humaine et en Démographie (CERRHUD), Benin, i Kamuzu University of Health Science, Malawi. Badacze nie zgłaszają żadnych konfliktów interesów.
Fakty: Co roku 1,9 miliona dzieci na całym świecie umiera tuż przed lub w trakcie porodu (martwe urodzenie), a kolejne 2,3 miliona umiera w okresie noworodkowym (w ciągu pierwszych 28 dni życia). Afryka Subsaharyjska jest regionem o najwyższym wskaźniku śmiertelności. Zmniejszenie wskaźników śmiertelności martwych urodzeń i noworodków jest jednym z celów zrównoważonego rozwoju ONZ i głównym celem inicjatywy Every Newborn Action Plan WHO.
